Haziran 8, 2025

Bilecik, tarihi yerleri ve yöresel kültürüyle ziyaretçilerin ilgi odağı oluyor

Türkiye'de birçok kara yolunun kesiştiği nokta olarak bilinen Bilecik, tarihi tabiatı ve kendine has mutfağıyla her yıl çok sayıda yerli ve yabancı turisti konuk ediyor.

Türkiye‘de birçok kara yolunun kesiştiği nokta olarak bilinen Bilecik, tarihi tabiatı ve kendine has mutfağıyla her yıl çok sayıda yerli ve yabancı turisti konuk ediyor.

Osmanlı Devleti’nin kuruluşunda büyük rol oynayan, Osman Gazi’nin kayınbabası ve hocası olan Pir Edebali’nin türbesi kentin en çok ziyaret edilen yerleri ortasında yer alıyor.

Marmara Bölgesi, Ege Bölgesi ve İç Anadolu Bölgesi’nin kesişim noktalarında bulunan Bilecik, tarihi yerleri, tabiatı ve yöresel kültürüyle ziyaretçilerin ilgi odağı oluyor.

Bilecik’in ilgi gören ilçelerinden, Evliya Çelebi’nin de seyahatnamesinde Lefke olarak bahsettiği Osmaneli ilçesi, Osmanlı periyodu sivil mimarisinin hoş örneklerini yansıtıyor.

Tarihi Osmaneli Meskenleri, bölgenin tarihi dokusunu korurken, bu konutların kimileri konaklama ve gastronomi alanlarında hizmet veriyor.

Osmaneli’nde, Bilecik’e mahsus Lefke bezinin dokuma tekniklerinin jenerasyondan nesile aktarıldığı dokuma atölyesine gelenler de bu klasik el sanatını deneyimleme fırsatı buluyor.

“Tarhana, erişte, salça yapıyoruz, eser yelpazemiz çok geniş”

Osmaneli Bayan Teşebbüsçüler Kooperatifi Lider Yardımcısı, usta dokumacı Banu Erkal, AA muhabirine, “Lefke bezi” dokumacılığının yanı sıra kooperatifte yöresel eserlerin de yer aldığını belirterek, “Osmaneli’nin ayvası çok meşhur, ayva lokumlarımız, meyve kurularımız var. Tarhana yapıyoruz, erişte yapıyoruz, salçalarımız var, eser yelpazemiz çok geniş.” dedi.

Lefke bezinin dokumasının 1980’li yıllara kadar her konutta yapıldığını daha sonra endüstriye yenik düşerek tezgahların ortadan kalktığını aktaran Erkal, “Biz de bu projeyle başladık. Yaklaşık 10 yıldır Lefke bezi dokumacılığı yapıyoruz. Lefke bezi coğrafik işaret de aldı. Niyetimiz gelecek kuşaklara Lefke bezini aktarabilmek. Zira coğrafik işareti, yani maddi gelirin yanı sıra geçmişten günümüze bir yol, bir köprü.” formunda konuştu.

Erkal, sandıklara hapsolan bu dokumayı gün yüzüne çıkardıklarını ve gelecek kuşaklara de aktarmak istediklerini belirterek, şunları kaydetti:

Osmaneli’ye gelirseniz kesinlikle Bayan Teşebbüsçüler Kooperatifimizi ziyaret edin. Zira burada hem tarihi dokuya şahit olacaksınız, Lefke bezini göreceksiniz hem de yöresel eserleri görüp tatma talihiniz olacak. Onun için Lefke Han’a bekliyoruz.”

Ziyaretçilere yöresel kültürü deneyimleme fırsatı sunuluyor

Osmanlı Devleti’nin doğduğu Bilecik ve etrafındaki varlıklı topraklar, tarihi yapıları keşfetmek, doğal hoşlukların tadını çıkarmak ve yöresel kültürü deneyimlemek isteyen ziyaretçilerine fırsatlar sunuyor.

Söğüt, Osmanlı İmparatorluğu’nun kuruluşuna mesken sahipliği yapmış olması nedeniyle tarihi açıdan büyük bir ehemmiyete sahip. Ertuğrul Gazi Türbesi başta olmak üzere Kuyulu Mescit, Hamidiye Külliyesi ve öteki tarihi yapılar, Osmanlı Devleti’nin köklerini anlamak için kıymetli duraklar olarak uğrak yeri oluyor.

Söğüt Müzesi ve periyot dizi kostüm atölyeleri üzere yerler de bölgenin kültürel ve aktüel ömrüne dair farklı perspektifler sunuyor.

“Osmanlı’nın kurucusu Ertuğrul Gazi’nin gölgesinde büyüdük”

Dönem dizi kostüm tasarım atölyelerinde, bölgenin tarihi atmosferinden ilham alarak özgün dizaynlar üretiliyor.

Yurt içi ve yurt dışında çekilen dizi, sinema ve imaller için kostüm, aksesuar, prop malzeme ve sanat eseri üreten Han Sanat Atölyeleri, kentin kültürünü yaşatmaya çalışan işletmelerden biri olarak konuklarını ağırlıyor.

Han Sanat Kurucusu Orhan Kocaoğlu, uzun yıllar kurumsal firmalarda yöneticilik yaptıktan sonra kendi tarihi ve kültürü için bir şeyler yapmak istediğini belirterek, şöyle devam etti:

“Ertuğrul’un Ocağı Söğüt. Osmanlı’nın kurucusu Ertuğrul Gazi’nin vefat ettiği yer Söğüt. O değerli şahsiyetin gölgesinde büyüdük biz. Çocukluğumuz, öykülerimiz onun türbesinin etrafında gerçekleşti. Cetlerimiz da Osmanlı hanedanlığına son devirlerde hizmet ettiler. Benim bildiğim büyük dedemin, Abdülhamid Han’ın yaverliğini yaptığı, dedelerimin İstanbul’da doğduğu ve babaları üzere saray muhafızı biçiminde giyindikleri, hizmet ettikleri. Türkmeniz biz. Örfümüz var, töremiz var, anane ve geleneklerimiz var.”

Kültürlerini yine yaşatma dileğiyle çocukluğunun da geçtiği Söğüt’e geldiklerini anlatan Kocaoğlu, “Tabii biz bir otağ kurduk, otağın içinde kostümlerle insanları o devrin ambiyansına çekip o devrin ruhunu yaşatmaya çalıştık. Bunu yaparken bir anda kendimizi kostüm üretirken bulduk. Memleketler arası projelerde, ulusal birçok bilindik projelerde çalışmaya başladık.” değerlendirmesini yaptı.

Kocaoğlu, Han Sanat’ı 7 yıl evvel İstanbul’da kurduklarını ve 2019’da Söğüt’e taşındıklarını kaydederek, “Şu an 15 kişilik iki atölyeyle hizmet vermekteyiz. Birçok devir projesinin aksesuar ve prop eserlerini burada üretirken, tekrar kostüm manasında hem tasarım hem aksesuar tasarımı manasında bu öykünün yolcularından biriyiz. Memleketler arası manada yaklaşık 10 proje oldu. Bunların birçoğu herkesin çok düzgün bildiği periyot projeleri. ‘Game of Thrones’ dizisinden ‘Vikings’ dizisine kadar yapımlara eserler gönderdik. Dünyaca ünlü futbolcu Lionel Messi’nin reklam çekimlerinde kreatörlük, sanat direktörlüğü yaptık. Milletlerarası birçok müzeye işler yaptık ve bütün bunları buradaki Söğüt’teki bayanlarla çalışarak yapıyoruz.” tabirini kullandı.

Söğüt’ün kendi kültürünü yansıtan eserleri üretmeye ihtimam gösterdiklerini, eski eserlerden modelleme yaparak üretmeye başladıklarını ve üzerlerine motif ve damgalar vurduklarını kaydeden Kocaoğlu, “O kadar çok fazla eser ürettik ki çeşit sayısı herhalde beş bin olmuştur. Adet olarak yüz binleri geçmişizdir.” diye konuştu.

Atölyede çalışan Emine Gökdemir, periyot sinemalarına kostüm ve dizaynlar ürettiklerine işaret ederek, “Biz zincirleri hazır alıyoruz sonra bunları açarak biçim veriyoruz. Miğfer yapıyoruz, zincir zırh, başlıklar yaptık.” dedi.

Zincir örmeyi çok sevdiğini söz eden Gökdemir, “Üç yıldır buradayım. Ben aslında konut hanımıyım. Burada öğrendim her şeyi, yaparak öğrendim. ve burada olmak sahiden çok hoş, çok eğlenceli. Her gün daha farklı şeyler yapıyoruz. Yaptığımız şeyleri de televizyon ekranında görmek keyifli ediyor. Zira çok beğeniliyor. Bilhassa yurt dışından gelen konuklarımız bize çok farklı davranıyorlar, memnun oluyorlar.” formunda konuştu.

“Ertuğrul Gazi pilavımız, yörük pilavımız, yörük çorbamız var”

Bilecik, varlıklı mutfağı ve yüzlerce yıldır süregelen klasik yemekleri ve gastronomiyle günlük hayatı birleştiren etkinlikleriyle de dikkati çekiyor.

Yemek firması sahibi şef aşçı Özgür Kılıçlı, Oğuz Kaan Kılıçlı ve Hüseyin Yılmaz da Söğüt’ün klâsik lezzetlerini hazırlayan isimler ortasında yer alıyor.

Bu pilavın Ertuğrul Gazi’den bugüne birebir biçimde geldiğini vurgulayan Kılıçlı, “Kiminden tavuk, kiminden horoz, kiminden keçi, kiminden koyun bölge halkının kendi ortasında toplamış olduğu etler ve besinlerle meydana çıkmış bir pilav. Aslı bu bunun. Yalnız biz vaktimizde bunu da alışılmış tıpkı biçimde karışık yaptığımızdan ötürü, yeniden tıpkı halde toplamış olduğumuz, yani karıştırdığımız etlerle bir arada meydana geliyor. O yüzden Ertuğrul Gazi pilavı süregelmiş bir durum Söğüt ilçesinde. Pilav ve çorbamız, bu ikisi nettir. Herkes tarafından bilinir, sevilir ve yapılır.” diye konuştu.

Ziyaretçilerine yöresel kültürü deneyimleme fırsatı sunuyor

Osmanlı Devleti’nin doğduğu Bilecik ve etrafındaki bu güçlü topraklar, tarihi yapıları keşfetmek, doğal hoşlukların tadını çıkarmak ve yöresel kültürü deneyimlemek isteyen ziyaretçilerine çeşitli fırsatlar sunuyor.

Söğüt, Osmanlı İmparatorluğu’nun kuruluşuna mesken sahipliği yapmış olması nedeniyle tarihi açıdan büyük bir kıymete sahip. Ertuğrul Gazi Türbesi başta olmak üzere Kuyulu Mescit, Hamidiye Külliyesi ve başka tarihi yapılar, Osmanlı Devleti’nin köklerini anlamak için kıymetli duraklar olarak uğrak yeri oluyor.

Osmanlı Devleti’nin sembolik yerlerinden biri

Osmanlı Beyliği’nin kurucusu Osman Gazi’nin babası ve Kayı Boyu’nun lideri Ertuğrul Gazi’nin metfun bulunduğu Ertuğrul Gazi Türbesi, Söğüt ilçe merkezinde yer alıyor.

Yıllar içinde çeşitli eklemelerle genişletilerek, tarihi ve dini kıymeti büyük bir ziyaretgah haline gelen ve her yıl Eylül’de düzenlenen Ertuğrul Gazi’yi Anma ve Söğüt Şenlikleri’nin merkezinde yer alan türbe, Osmanlı Devleti’nin doğuşunun sembolik yerlerinden biri olarak kabul ediliyor.

Ertuğrul Gazi Türbesi’nin bulunduğu alanda yer alan tarihi bir yapı olan Kuyulu Mescit, ismini içindeki kuyudan alıyor.

Hamidiye Külliyesi de Padişah 2. Abdülhamid tarafından yaptırılan külliye, cami, imaret, hamam ve çeşme üzere yapıları içeriyor.

Söğüt ve etrafının tarihi ve kültürel mirasını sergileyen Söğüt Müzesinde arkeolojik buluntular, etnografik eserler ve Osmanlı periyoduna ilişkin çeşitli nesneler görülebiliyor.

Osmanlı Sultanı Çelebi Mehmet (I. Mehmet) tarafından yaptırılan Çelebi Mehmet Cami ve Hamamı, Söğüt’teki erken periyot Osmanlı mimarisinin değerli örneklerinden biri olarak ibadet ve ziyaret için açık bulunuyor.

Sadrazam Rüstem Paşa tarafından yaptırılan ve klasik Osmanlı mimarisinin özelliklerini taşıyan tarihi Rüstem Paşa Mescidi, Osmaneli ilçe merkezinde yer alıyor.

Aya Yorgi Kilisesi de yeniden Osmaneli ilçesinde bulunan tarihi bir Rum Ortodoks kilisesi olarak bölgenin çok kültürlü geçmişine tanıklık ediyor.

Bilecik Müzesi’nde kentin kültürel birikimi sergileniyor

Bilecik Müzesi, Bilecik ve etrafından çıkan arkeolojik yapıtların yanı sıra etnografik yapıtları de barındırıyor. Bölgenin tarih öncesinden bugüne uzanan kültürel birikimini sergileyen müze, tarih meraklıları için değerli bir ziyaret noktası oluyor.

Osmanlı devrinde ortaokul seviyesinde eğitim veren Rüştiye Mektebi olarak inşa edilen Bilecik Rüştiye Mektebi, Bilecik Belediyesi olarak hizmet veriyor.

Genellikle kare planlı ve kesme taştan inşa edilen ve Bilecik kent merkezinde yer alan tarihi Bilecik Saat Kulesi de kentin sembollerinden biri olarak ilgi görüyor.

Çömlekçilik geleneğinin epey eskiye dayandığı Bilecik’in bilhassa Pazaryeri ilçesi Kınık Köyü, çömlek üretimiyle biliniyor.

Bölgede çömlek atölyelerini ziyaret edenler çömlek imalini izleme ve hatta tecrübeyle imkanı buluyor, el imali çömleklerden satın alarak yöresel bir hatıra edinebiliyor.

Kaynak: AA / Ahmet Esad Şani – Aktüel

About The Author